Türkiye ile Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkede Çalışanlar, Bu Çalışma Sürelerini Yurt İçinde Değerlendirebilir.

     Kişi, Türkiye ile Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalamış bir ülkede çalışmışsa, yurt dışındaki çalışma sürelerini; dilerse imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi kapsamında değerlendirebilir dilerse de bu süreleri borçlanmak suretiyle Türkiye’de geçmiş sigortalılık süresi gibi saydırabilir.

Türkiye ile Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalayan Ülkeler

     Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna-Hersek, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere, İsveç, İsviçre, İtalya, Kanada, Karadağ, KKTC, Güney Kore, Libya, Lüksemburg, Makedonya, Norveç, Romanya, Sırbistan ve Slovakya.

     Yurt dışında çalışan kişi, yurt dışında geçirmiş olduğu çalışma süresi ile yurt içinde geçirmiş olduğu çalışma süresinin birlikte değerlendirilmesini tercih ettiğinde, kişinin iki ülkede geçirmiş olduğu çalışma süreleri birleştirilerek aylık bağlama şartları oluştuğunda, söz konusu bu çalışmaların Türkiye’de geçen kısmı için kişiye kısmi bir aylık bağlanır.

     Örnek verilecek olursa, Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalanmış bir ülkede ve yurt içerisinde toplam 25 yıl çalışma süresi olan bir kişi için, bu kişinin Türkiye’de geçirmiş olduğu çalışma süresi 8 yıl olduğu takdirde, kişinin aylığı toplam 25 yıl üzerinden hesaplanacaktır. Ardından kısmi aylığın 8 yıllık kısmına tekabül eden miktarı kısmi aylık olarak bağlanacaktır.

Kişiye Kısmi Aylık Bağlanabilmesi İçin Ne Yapmalıdır?

     Kişi eğer yurt dışında ikamet ediyorsa, o ülkenin sigorta kurumuna müracaat ederek Sosyal Güvenlik Sözleşmesi’ne göre düzenlenmiş aylık talep formüllerini düzenlettirerek, Türkiye’deki SGK’ya iletmesi gerekmektedir. Kişi eğer yurt içinde ikamet ediyorsa, kişi bulunduğu ildeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne müracaat etmesi gerekmektedir.

Kişinin Aldığı İşbu Aylık 3201 Sayılı Kanun Kapsamına Göre Borçlanılarak Tam Aylığa Yükseltilebilir.

     Kişi aldığı kısmi aylığı 3201 sayılı Kanun’a göre borçlanma yaparak tam aylığa yükseltebilir. Bunun için kişi yurt dışında geçirmiş olduğu çalışmaların tamamını veya tam aylığa yetecek olan kısmını borçlanabilir. Kişinin borçlanma gerçekleştirmesi halinde kısmi aylığı, borcunu ödediği günü takip eden ay başından itibaren SGK tarafından tam aylığa yükseltilecektir.

Kişi Eğer Türkiye ile Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalamamış Ülkelerde Çalışmışsa Durumu Ne Olur?

     Kişi eğer Türkiye ile Sosyal Güvenlik Sözleşmesi imzalamamış bir ülkede çalışmış veyahut halen çalışıyor ise o ülkedeki sigortalılık ve işsizlik sürelerini 3201 sayılı Kanuna göre borçlanarak Türkiye’de geçmiş hizmet olarak değerlendirebilme olanağına sahiptir. Bu kapsamda kişinin sigortalılık süresi, borçlanma kapsamındaki sürenin bulunduğu ülke mevzuatına göre çalışmış veya çalışmış olarak kabul edilen eş değer sürelerin tamamıdır. Eş değer süreler, kişinin fiilen çalışmadığı halde, ilgili ülke mevzuatına göre aylığa hak kazanmada ve aylık hesabında çalışma süreleriyle birlikte değerlendirilen ve hizmet cetvellerinde ayrıca gösterilen (isteğe bağlı prim ödeme süreleri, çocuk yetiştirme süreleri, işsizlik ödeneği süreleri, hastalık ödeneği süreleri, bakım süreleri vb.) sürelerdir.

     İşsizlik süresi, ilgili ülke mevzuatına göre çalışma süreleri ile bu çalışma sürelerine eşdeğer süreler haricinde, o ülkede çalışılmadan geçen süreyi ifade etmektedir. Sigortalılık süreleri arasında veya sonunda her birinde olmak kaydıyla bir yıla kadar olan yurt dışında geçen işsizlik süreleri, kişinin borçlanabileceği miktar kapsamında kabul edilir. Her bir sigortalılık süresinin başlangıç ve bitiş tarihleri arasında ve kişinin son ayrılış tarihinden sonraki işsiz kaldığı sürelerin bir yılı aşan kısımları, kişinin borçlanabileceği miktar kapsamında kabul edilemez.

Çalışmaya Devam Eden Kişi Borçlanma Başvurusunda Bulunabilir Mi?

     Kişinin çalışmaya devam etmesi yurt dışı borçlanması için başvuru yapmasına engel değildir. Kişi çalışırken dahi yurt dışında olmak üzere çalıştığı süreleri borçlanabilir, fakat kişi yurt dışı borçlanma sürelerine göre Türkiye’den malullük veya yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için yurt dışında çalıştığı işi kişi sonlandırmalıdır.

     Kişi yurt dışında olmak üzere çalıştığı süreleri borçlanmak kaydıyla aylık almaya başladıktan sonra, yabancı ülke mevzuatına göre yeniden çalışmaya başlarsa, kişinin aylığı kesilecektir. Ancak, yurt dışı borçlanması ile kişiye aylık bağlandıktan sonra Türkiye’de çalışmaya başlaması durumunda artık kişi sosyal güvenlik destek primlerinin hükümlerine tabi olmaya başlar.

     Kişinin borçlandığı yurt dışı süreleri doğrultusunda aylık bağlanabilmesi için aranılan yurt dışında çalışmama şartına kısa süreli çalışmanın (sigortadan muaf cüzi çalışma) da olmaması gerekmektedir.

     Kaynak gösterilmeden yazılardan alıntı yapılmaması ve bir kısmını yada tamamının kullanılmaması gerekir.

     Aykırı hareket edenler hakkında her türlü başvuru, talep, dava ve şikâyet hakkım saklıdır.

     E-posta: avyagizgundogdu@gmail.com